Saxforum

Spelen => Techniek => Topic started by: Marjolijn_W on 28 February 2015, 16:44:05

Title: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 28 February 2015, 16:44:05
hai hai,

Ben ik weer, eventjes een vraagje dat ik zo snel niet echt hier in deze topic terug kan vinden, het gaat me voornamelijk over blaastechniek..
Twee jaar geleden ben ik begonnen op mijn tenor.. helemaal gaaf, inmiddels 7 mondstukken en alle rietsoorten verder, denk ik de juiste set gevonden te hebben, maar soms heb ik toch nog mijn twijfels..
Want, hoe weet je nu eigenlijk of een rietje te licht is of juist te zwaar?? Wanneer blaas je goed, wanneer leer je jezelf het verkeerde aan?

Als ik dan naar mijzelf kijk, speel ik nu op dit moment op een selmer soloist c** mondstuk, rovner light binder met een java red 3,5 rietje..
En ik kan bij sommige stukken flink naar lucht happen om het mooi, vaak wel zacht geluid te creeren, en dan zit er naast me iemand waarbij ik ook wat lucht via haar mondhoeken hoor verdwijnen.. HOE DOET ZE DAT??
niet dat ik het zo wil, vind het niet heel mooi klinken, maar soms speel ik en voel ik de lucht die in mn mond nergens naartoe kan via mn neus verdwijnen, is dit normaal?? ik heb dit vooral tijdens het hardere spelen waarbij k mn buik toch behoorlijk laat werken.. Helaas laat mijn salaris het niet toe om weer te gaan lessen.. Vandaar mijn vraag ook hier, waar laat je de lucht die je over houd?? Wanneer is je riet nou eigenlijk te zwaar of te licht?? zelfde voor het mondstuk al was ik nog even niet van plan de mijne in te wisselen :)

tips tips.. alles is welkom :)
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 28 February 2015, 17:06:22
Ontsnappende lucht via de mondhoeken is lekkage; energieverspilling. Oorzaak te weinig of slechte embouchure.
In principe hoor je geen lucht over te houden. Je moet kunnen inschatten hoeveel lucht je nodig hebt voor een bepaalde passage. Thuis uitzoeken en ademhalingstekens boven de notenbalk zetten.
Als je (te) regelmatig je mondstuk/riet dicht blaast is het riet te licht of het mondstuk te klein.

Als je niet zonder embouchure-problemen een heel concert kan uitspelen is de set-up te zwaar.

Wie het beter weet mag het zeggen
Title: Re: blaastechniek..
Post by: jeebee50 on 28 February 2015, 17:53:07
Als ik het zo lees, blaas je bij hardere stukken dus je mondstuk dicht, dus lijkt mij inderdaad je riet te licht t.ov. je mondstuk. Zonde om wel 7 mondstukken te slijten binnen 2 jaar maar geen paar lessen te nemen. Een muziekleraar kan dit zo beoordelen.
Lucht laten ontsnappen is uit den boze en moet je ook niet aanleren.
Overigens had ik ook een mondstuk (op alt: vandoren al4) en daar kan ik ook mijn volledige lucht niet kwijt. Terug naar selmer C* en het was weer opgelost. Volgens mij ben je dus nog niet uitgedokterd met je mondstuk/riet combinatie. ::)
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 28 February 2015, 18:46:43
Zonde om wel 7 mondstukken te slijten binnen 2 jaar maar geen paar lessen te nemen. Een muziekleraar kan dit zo beoordelen.
de mondstukken kon ik lenen, of kocht ik via marktplaats en verkocht ik weer met winst.. staat niet gelijk aan lesgeld. ;)

het is niet zo dat ik volledig ongeschoold ben, ik heb twee jaar lang les gehad. Mijn docent adviseerde een metalen mondstuk om meer power te produceren, maar in een show en marching band is dat niet optimaal.. Al het eboniet  wees hij af :(..

Lucht laten ontsnappen was ook niet helemaal mijn bedoeling, misschien kan ik het beter omschrijven als, op het moment dat ik nieuwe adem wil halen ontsnapt het laatste restant via mijn neus..
Een zwaarder rietje heb ik inderdaad ook weleens geprobeerd, echter kwam ik dan weer lucht te kort op het moment dat ik ging lopen en spelen :)..

Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 01 March 2015, 11:14:30
Ebo afwijzen? Die man/vrouw moet terug naar de schoolbanken!
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 02 March 2015, 18:13:38
:) nog een paar jaar doorsudderen op deze manier en je hangt je sax aan de wilgen.... En vervolgens zeg ja dan bv " nee....sax is niks voor mij". Zonde!
Om het misschien niet zo aardig( maar wel duidelijk) te zeggen: Je bent aan het knoeien én je hebt een waardeloze leraar gehad.

Alle fluiten die sax gaan spelen hebben een veel te strakke embouchure en dat zéker op een tenorsax. Begin op een C* of desnoods een C-**, maar laat dat beoordelen door een góede docent. ook welk riet je daarop gebruikt en hou het daar de eerste vijf jaar bij! Die te strakke embouchure los je namelijk niet op door steeds zwaarder te gaan spelen maar juist door op het juiste mondstuk en riet te leren ontspannen. Wanneer je dit niet doet wordt het al bij voorbaat helemaal niks. Je moet nu eenmaal een en ander afleren en dat gaat niet zonder slag of stoot.

Dat je weinig kosten aan het spelen op zoveel verschillende mondstukken hebt gemaakt zie je misschien als een voordeel, maar het grootste nadeel daarvan zie je niet; je brengt alle spieren die je nodig hebt om een stabiele embouchure te ontwikkelen voortdurend in de war.
Het kan in het begin even zoeken zijn naar eengeschikt mondstuk, maar die keus moet zeer beperkt blijven. In het begin kun je namelijk nergens goed op spelen, dus wat wil je nu eigenlijk beoordelen?

Het beste advies is al gegeven, dacht ik, Zoek een goeie docent en neem desnoods 1 keer per maand les zodat je gecorrigeerd kunt worden want dat is nodig.  Dan ga je merken dat er vooruitgang in zit en heb je de kans een hobby te hebben gevonden waar je je leven lang plezier van hebt.
Laat ff weten in welke regio je woont en wie weet kan iemand je aan een docent helpen. Gewoon je telefoonabonnement wat lager, stoppen met roken, wat minder make-up, een biertje minder en je kunt waarschijnlijk al wel een les in de maand bekostigen. Denk ook eens aan conservatoriumstudenten.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 02 March 2015, 18:29:09
Ebo afwijzen? Die man/vrouw moet terug naar de schoolbanken!

ik was er ook niet heel erg blij mee inderdaad.. nooit echt het gevoel dat ik er veel van leerde..
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 02 March 2015, 18:34:19
Pieter, thanks voor je feedback!!

Duidelijk verhaal waar ik zeker wat aan heb, en dat van die strakke embouchure geloof ik ook wel :).. Dingen vallen op zn plaats..

Gelukkig heb ik nu wel het gevoel, dat ik nu met mn c** juist zit, in combinatie met de rieten waar ik steeds bij terug bleef komen..
 
Wat betreft het zoeken naar het juiste mondstuk, klopt.. dat was ook niet de beste optie.. maar ik heb geen enkel mondstuk na een week weer de deur uit gedaan.. :), die kans krijg je in de muziekwinkel ook niet :P

Ik heb in ieder geval al afgesproken wat vaker samen te gaan spelen met iemand die meer ervaren is.. :), want ehh mijn telefoonabonnement is relatief laag, ik rook niet, draag geen tot weinig make up, en ik lust geen bier ;).

ik zit binnenkort (ben bezig met verhuizen) in de regio Rotterdam ;)
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Maaarten on 02 March 2015, 19:33:05
erg nog altijd hoe mondstukken op hun materiaal worden beoordeeld soms. Hoe sommigen kunnen schrikken als ze een vergulde otto link STM zien ipv de gewone s80E..........

Helemaal eens met Pieter, vind een mondstuk waar je ontspannen en dus mooi op kunt spelen. Ik ben al sinds jaren dik tevreden met mijn s80E en probeer daar alles uit te halen wat met de jaren steeds makkelijker lijkt te gaan.
Ik ben zelf na zes jaar op la voz medium te hebben gespeeld op dit mondstuk overgegaan op medium hard. Dat had ik eerder moeten doen denk ik nu. Veel voller hoog, en de lage tonen lukken eigenlijk ook nog steeds en ik speel er evengoed met een ontspannen embouchure op (om deze reden had ik een wat licht riet eerder, ik vind ontspannen embouchure enorm belangrijk).  Een keer een stapje zwaarder rietje uitproberen evt. (mocht je een voller geluid zoeken in het mid en hoog) kan geen kwaad.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: drietenor on 04 March 2015, 09:29:00

 maar soms speel ik en voel ik de lucht die in mn mond nergens naartoe kan via mn neus verdwijnen, is dit normaal??

Dat heb ik nooit meegemaakt, nu speel ik op saxofoons die weinig tegendruk nodig hebben, dus kan het daar aan liggen.
Of dit normaal is op saxofoons die wat meer tegendruk opbouwen (=minder conisch) weet ik niet.
....Ergens heb ik het idee dat je leraar probeerde om je een klarinetten embouchure aan te leren.


Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 04 March 2015, 09:55:47
ik vind het niet raar en ook niet erg hinderlijk. Op een meter afstand hoor je de meeste geluiden al niet meer en voor zover je dat wel doet, een sax is een akoestisch blaasinstrument, dat mag je best horen!
Title: Re: blaastechniek..
Post by: drietenor on 04 March 2015, 10:14:04
De bijgeluiden zijn inderdaad verwaarloosbaar, maar het lucht lekken via de neus is voor mij iets onbekends.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 04 March 2015, 13:30:02
Klarinet-embouchure????
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 04 March 2015, 14:31:04
lijkt me sterk.. de beste man was sax ten top en had niks met klarinetten oid... embouchure is mij nooit heel veel over verteld helaas :(.. kreeg bij de eerste les te horen.. zit je onderlip over je tanden?? dan is het goed. en na een tijdje vroeg hij hoe ik mijn tong aanzette omdat hij het riet hoorde klepperen, daar is toen even aan gewerkt maar that's it..
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 04 March 2015, 14:33:04
Een klarinet embouchure is alleen wat strakker dan een saxembouchure. De druk die je opbouwt in je mondholte kan zo nu en dan best flink oplopen, je kunt dat gewoon niet voorkomen.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 04 March 2015, 15:15:41
Weer wat geleerd. Dus Hans Dulfer (Otto Link STM meer dan 10*) blaast met een klarinet-embouchure?
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 04 March 2015, 15:38:38
dat denk ik niet, hij zou anders nooit zoveel herrie kunnen maken. Welke maat mondstuk je ook neemt, je moet altijd ontspannen kunnen blijven blazen. Wanneer je een "klarinetembouchure" nodig hebt om voldoende tegendruk op je riet te kunnen geven zodat je een gecentreerde toon krijgt, dan is je mondstuk of je riet of beiden te zwaar.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: ruit on 04 March 2015, 22:11:26
Op de website van Allard Buwalda staan enkele interessante video's voor beginners.
http://www.allardbuwalda.nl/

Daarin wordt o.a. ook de juiste stand van je mond (o.a. onderlip) uitgelegd.

Het plaatsen van je onderlip over je tanden wordt daarin sterk afgeraden, maar kom je nog vaak bij klarinettisten tegen.

Vooral niet zo aanleren!!
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 04 March 2015, 22:57:04
Tegendruk? Leg uit!
Gecentreerde toon? verklaar je nader.
Sterk afgeraden? Heb ik Allard niet horen zeggen.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: ruit on 04 March 2015, 23:26:34
Met klarinet embouchure wordt vooral de klassieke manier van spelen bedoelt.
Dus met je onderlip naar binnen, of zelfs over je ondertanden.

In de video's (Allard Buwalda) over "speelhouding" (vanaf 4:00) of "ademsteun" wordt dat uitgelegd.

Tegenwoordig zie je dat steeds minder, maar in het verleden werd dat met name bij klarinettisten (vooral in Harmonieorkesten) vaak zo aangeleerd.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 05 March 2015, 07:38:23
Tegendruk op je riet is nodig om klank te maken. Laat je kaak maar zakken, je toon daalt en ga je verder dan heb je geen toon meer. Een goede klank is gelaagd en heeft kern. Dat is gecentreerd, dat krijg je alleen maar voor elkaar door je riet de juiste tegendruk te geven. Te los? Klank wordt vlak, te strak, klank klinkt geknepen en schel. Een goede tegendruk kun je alleen geven wanneer je boventanden goed en met het gewicht van je hoofd op je mondstuk staan.

Je onderlip over je tanden is een zeer algemene en zeer veel voorkomende saxofoonembouchure. Zelfs in de lichte muziek. Lichte muziek vraagt een wat lossere embouchure, maar altijd met in achtneming van bovenstaande.
Wat ik heel veel zie zijn luie embouchures, dat komt vaak voor bij mensen die vergeten zijn hoe het moet en graag relaxed eruit zien terwijl ze spelen. Dat is dan ook meestal goed te horen.....

Het zijn niet de klarinettisten in vooral harmonieorkesten, maar alle klarinettisten, misschien een enkele uitzondering daargelaten.

Beginnende saxofonisten met een klassieke embouchure kunnen over het algemeen niet goed ontspannen,
Als je dan een workshop lichte muziek wilt geven, kan ik me voorstellen dat je die embouchure niet zult aanraden. Workshops zijn leuk, maar altijd zeeeer beknopt.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: drietenor on 05 March 2015, 08:08:09
Als je saxofoon speelt met een luchtdruk die zo hoog is dat er lucht lekt via je neus dan lijkt mij dat te hoog.
Dat is meer geschikt voor een klarinet, vandaar de uitdrukking klarinetembouchure.

De nodige tegendruk bij een saxofoon is ook een beetje afhankelijk van hoe conisch de buis is.
Een Yani heeft gemiddeld meer tegendruk nodig dan een Keilwerth.

Title: Re: blaastechniek..
Post by: ruit on 05 March 2015, 08:25:39
"Je onderlip over je tanden is een zeer algemene en zeer veel voorkomende saxofoonembouchure".

Daar ben ik het niet mee eens. Je ziet gelukkig (nog) maar weinig professionals zie zo spelen.

Een goede sound wordt overigens vooral bepaald door een goede ademsteun i.c.m. embouchure.

Het  boek "Developing a Personal Saxophone Sound" van David Liebman,  kan ik daarom ook van harte aanbevelen.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 05 March 2015, 09:28:53
Mijn leraar zei me eens dat klarinettisten over het algemeen een goede saxsound produceren, maar dat saxofonisten daarin tegen zelden een fatsoenlijk geluid op klarinet hebben.
Zou iets met de klarinet-embouchure te maken kunnen hebben?
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 05 March 2015, 09:53:29
"Je onderlip over je tanden is een zeer algemene en zeer veel voorkomende saxofoonembouchure".

Daar ben ik het niet mee eens. Je ziet gelukkig (nog) maar weinig professionals zie zo spelen.


Dan begeef je je in een zeer beperkte omgeving en interpreteer je uitspraken gericht op een specifieke groep als algemeenheid.

Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 05 March 2015, 10:00:09
Mijn leraar zei me eens dat klarinettisten over het algemeen een goede saxsound produceren, maar dat saxofonisten daarin tegen zelden een fatsoenlijk geluid op klarinet hebben.
Zou iets met de klarinet-embouchure te maken kunnen hebben?

Daar kan ik het wel mee eens zijn. Als je ooit klarinet en sax samengespeeld hebt dan weet je dat een klarinet veel zwaarder blaast, hoewel dat niet wilt zeggen dat je harder op je riet moet knijpen. Dat knijpen gebeurt dan vaak toch weer onbewust omdat je zo hard die lucht door dat apparaat moet duwen. Dat gevoel verdwijnt overigens, zeker wanneer je vaak wisselt tussen beide instrumenten.
Ook een sopraansax heeft dat, maar in mindere mate dan een klarinet.

Ik denk overigens dat een klarinettist op een tenorsax ook wel de nodige problemen met zijn klank zal hebben. Zoals al mijn docenten al een keer hebben gezegd, elke sax ( en ook een klarinet) moet je bbenaderen als een volkomen ander instrument. Ze zijn ook wezenlijk anders, dat ze nagenoeg dezelfde vingerzetting hebben (behalve klarinet) maakt ze nog niet gelijk aan elkaar.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Penningh on 05 March 2015, 10:02:59
Heb ik ook nog een vraagje over blaastechniek.
De laatste paar weken hoor op mijn Selmer een reutelend geluid als ik speel.
Naar mijn idee komt dit van mijn mondstuk.
Op mijn oude toeter en de alt heb ik dit niet.
Is dit ook lucht langs het mondstuk blazen of heeft dit een andere oorzaak?
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 05 March 2015, 10:04:17
ik had last van reutelen door een aantal lekke polsters.. maar ook een nieuw riet doet soms wonderen ;)
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 05 March 2015, 11:15:38
Ja, klopt. kan verschillende oorzaken hebben. Als zuigen niet helpt, en je hebt geen nieuw mondstuk is het waarschijnlijk het riet, daar doe je niet zo heel veel aan. heb je wel een nieuw mondstuk dan kan het zijn dat dat mondstuk een iets grotere druk op je riet vraagt. Goed het gewicht van je hoofd op je mondstuk laten rusten ( niet duwen )helpt dat niet dan kun je je riet misschien een beetje bewerken.
het kan ook iets zijn in je embouchure...vermoeidheid of misschien gewoon een ontwikkelingsfase waar je doorheen moet. Saxofoon is een weerbarstig instrument.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 05 March 2015, 11:33:10
Ja, klopt. kan verschillende oorzaken hebben. Als zuigen niet helpt, en je hebt geen nieuw mondstuk is het waarschijnlijk het riet, daar doe je niet zo heel veel aan. heb je wel een nieuw mondstuk dan kan het zijn dat dat mondstuk een iets grotere druk op je riet vraagt. Goed het gewicht van je hoofd op je mondstuk laten rusten ( niet duwen )helpt dat niet dan kun je je riet misschien een beetje bewerken.
het kan ook iets zijn in je embouchure...vermoeidheid of misschien gewoon een ontwikkelingsfase waar je doorheen moet. Saxofoon is een weerbarstig instrument.

Ik denk dat het spuugreutel is.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 05 March 2015, 11:36:30
of confetti.. carnaval is immers net voorbij :P
Title: Re: blaastechniek..
Post by: drietenor on 05 March 2015, 12:10:30
Spuugreutel is wel een mooie uitdrukking, mischien iets voor het woord van 2015?
Een stuk beter dan confettireutel.

Overigens zijn hierbij tenoren gevoeliger dan alten door de wat lagere tegendruk van de tenor bij zacht spelen.
Het kan ook dat ze meer confetti opnemen door de grotere beker, maar bij de bariton merk je zelden iets van spuug, -of confetti reutel.
Bij hard spelen op de tenor verdwijnt het meestal, maar dat geeft weer andere bijwerkingen.

Het blijft een weerbarstig instrument. 

 8) 8) 8)
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Penningh on 05 March 2015, 15:23:26
Spuugreutel is zeker een mooi woord.
Ik denk dat het riet was.
Ik heb een ander riet geplaatst en weg reutel.
Het riet bleek al wel erg oud te zijn.
De datum op het riet was 060714(tik van me, ik zet altijd een datum op het riet)
Behoudens de reutel doet hij het nog perfect.
Snap niet helemaal waarom dit riet zo lang in gebruik is gebleven.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 05 March 2015, 15:32:23
ik vind het eigenlijk een beetje smerig klinken, we weten toch allemaal dat het puur condens is :P haha

gelukkig was het het riet.. mijn buurvrouw in het orkest vroeg me laatst of ik nog confetti van een carnavals weekend in frankrijk had zitten toen ik reutelde, ook in dat geval was het een riet kwestie.. die had het blijkbaar zwaar gehad dat weekend..

datum op een riet vind ik eigenlijk zo gek nog niet, ik weet meestal wel ongeveer hoe oud mn rieten zijn, maar hoe oud precies blijft altijd de vraag..
Title: Re: blaastechniek..
Post by: ruit on 05 March 2015, 17:34:34
Het is sowieso goed om bijv. 4 goede rieten paraat te hebben.

De levensduur is sterk afhankelijk van o.a. merk/type riet, bewerking vooraf, inspelen, manier van bewaren.
Suikers (bijv. in frisdranken) verkorten ook de levensduur van een riet.

Ik zie vaak saxofonisten op een "versleten" riet spelen en dan vervolgens het riet de schuld geven als het minder goed klinkt.
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Zoot on 06 March 2015, 01:11:31
>>>>>op een tenorsax. Begin op een C* of desnoods een C-**,
hmmm  ??? voor Tenor?  ik dacht dat dat eh  ::) Alt en nu ik ♫♫ook Tenor♪♪ ....   en welke  :-[ :-[ Meyer? dan eh toch ,..... eventueel...  :-\
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 06 March 2015, 07:14:30
Ehhh....wat bedoel je, Zoot?
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Windbuil on 06 March 2015, 08:59:31
Koop nooit zo'n duur Selmer mondstuk. Die van Yamaha zijn net zo goed en veeeel goedkoper!
Title: Re: blaastechniek..
Post by: drietenor on 06 March 2015, 09:08:40
De beste prijs kwaliteitsverhouding in mondstukken zie ik bij ESM en Rico
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Zoot on 06 March 2015, 09:59:45
Ehhh....wat bedoel je, Zoot?

op een vorige bladzijde van dit topic.....   raad jij voor een beginner op Tenor Selmer C*  aan,... ik dacht dat dat voor  ??? Alt is....  ik vermaak nu ♫♪prima op een Meyer M5 ( Alt ) ♫♫ en ben op zoek naar wat goeds voor Tenor....   ::) :P   en dacht misschien dat jij wat weet..... toch die Selmer, welke Meyer.... ik google me suf.....

MaaR WeEt hET nIEt MEer

 :-\ :o :-X
Title: Re: blaastechniek..
Post by: the martin on 06 March 2015, 11:16:23
Misschien even een nieuw topic openen?
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Pieter on 06 March 2015, 22:10:40
Goed idee!
Title: Re: blaastechniek..
Post by: drietenor on 06 March 2015, 22:16:23
en mischien een goede nachtrust
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 07 March 2015, 15:05:45
Ja en welke Selmer c* dan?? s80 s90, soloist..

ik ben in ieder geval erg blij met mn soloist c** op mn tenor, na aanleiding van deze topic eens op gaan letten hoe vaak ik lucht te veel heb, welke momenten, welke stukken, en wanneer ik ook lucht te kort kom.. en hoe gespannen of ontspannen ik speel.. word je wel een stuk wijzer van moet ik zeggen..
Title: Re: blaastechniek..
Post by: Marjolijn_W on 07 March 2015, 15:30:05
en ohja.. die soloist.. 80 euro Marktplaats.. vond ik een prima deal :)