Author Topic: Hoe saxofoonkwartet opnemen?  (Read 3496 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline Invisible

  • Member
  • *
  • Posts: 909
  • Gender: Male
    • http://www.quatreforte.nl
Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« on: 17 May 2010, 15:13:21 »
Ik was eigenlijk wel benieuwd of er hier mensen zijn die ervaring hebben met het maken van een geluidsopname van een saxofoonkwartet of een vergelijkbaar ensemble. Ook ben ik geïnteresseerd in hoe de nabewerking (op de computer) gedaan wordt. Het gaat mij dan vooral om het maken van cd-waardige opnames, dus niet opnames voor repetitie-doeleinden.

In de meeste gevallen neem ik zelf op met twee Rode M3 condensatormicrofoons (in combinatie met een Zoom H4N recorder waar twee externe mics op aangesloten kunnen worden) welke ik op een afstand van ongeveer twee meter voor het kwartet geplaatst heb in een zogenaamde X-Y opstelling. Het nadeel van deze manier van opnemen is dat je naderhand niet meer met de balans tussen de vier saxen kan spelen. Vooral bij het opnemen in een kleine ruimte (waar de microfoons vaak dichter op de muzikanten staan) heeft dit nog wel eens tot effect dat de voorste twee saxen veel luider zijn dan de achterste. Hier een voorbeeld van een opname die ik op deze manier gemaakt heb.

Als alternatief hebben wij een tijdje geleden in een kerk samen met een andere hobby-muzikant (een gitarist die ook het nodige aan opname-apparatuur heeft) opgenomen door elke sax zijn eigen microfoon te geven (op een cm of 20 van de sax af) en dit ook per microfoon op te nemen met een acht-kanaals geluidskaart zodat we naderhand alles konden samen mixen. Met wat nabewerking (klein beetje compressie en galm) is dit daarvan het eindresultaat. Het nadeel van deze manier van opnemen is dat je weer meer bijgeluiden zoals tikkende kleppen en ademgeluiden hoort.

Wie o wie heeft er nog tips om nog meer uit mijn opnames te kunnen halen, bijvoorbeeld andere microfoons? Andere nabewerking?
Sopraan: Selmer Mk.VI (1972) + Yamaha custom 4CM
Alt: Yamaha YAS-62 Purple label (~1985) + Selmer SD20
Tenor: Selmer Reference '54 (2013) + Selmer soloist + Ponzol M2 110

Offline Invisible

  • Member
  • *
  • Posts: 909
  • Gender: Male
    • http://www.quatreforte.nl
Re: Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« Reply #1 on: 17 May 2010, 17:18:06 »
Quote from: "Frits"
Ga eens te rade bij Rudy van Gelder.
Wie is hij dan?
Sopraan: Selmer Mk.VI (1972) + Yamaha custom 4CM
Alt: Yamaha YAS-62 Purple label (~1985) + Selmer SD20
Tenor: Selmer Reference '54 (2013) + Selmer soloist + Ponzol M2 110

Offline Thijs Leuven

  • Member
  • *
  • Posts: 1.628
    • http://www.myspace.com/thijsleuven
Re: Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« Reply #2 on: 17 May 2010, 17:46:17 »
Quote from: "Invisible"
Quote from: "Frits"
Ga eens te rade bij Rudy van Gelder.
Wie is hij dan?

Hoe kan je niet weten wie Rudy van Gelder is...  :|

Is het geen optie om alle saxen stuk voor stuk op te nemen? Mis je natuurlijk wel het samenspel.
Alt: Conn New Wonder 1924 Tenor: Buescher Aristocrat 1951 Bariton: Besson uit de jaren '60  En een hele zwik effecten...

Offline Invisible

  • Member
  • *
  • Posts: 909
  • Gender: Male
    • http://www.quatreforte.nl
Re: Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« Reply #3 on: 17 May 2010, 18:12:30 »
Quote from: "Thijs Leuven"
Quote from: "Invisible"
Quote from: "Frits"
Ga eens te rade bij Rudy van Gelder.
Wie is hij dan?

Hoe kan je niet weten wie Rudy van Gelder is...  :|

Is het geen optie om alle saxen stuk voor stuk op te nemen? Mis je natuurlijk wel het samenspel.
Multitrack recording is inderdaad funest voor het samenspel en wat is het voordeel van deze manier van opnemen dan?
Sopraan: Selmer Mk.VI (1972) + Yamaha custom 4CM
Alt: Yamaha YAS-62 Purple label (~1985) + Selmer SD20
Tenor: Selmer Reference '54 (2013) + Selmer soloist + Ponzol M2 110

Offline niesten

  • Donateur
  • **
  • Posts: 492
    • http://www.ronits.nl
Re: Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« Reply #4 on: 18 May 2010, 12:05:11 »
Quote from: "Invisible"
Quote from: "Thijs Leuven"
Quote from: "Invisible"
Quote from: "Frits"
Ga eens te rade bij Rudy van Gelder.
Wie is hij dan?

Hoe kan je niet weten wie Rudy van Gelder is...  :|

Is het geen optie om alle saxen stuk voor stuk op te nemen? Mis je natuurlijk wel het samenspel.
Multitrack recording is inderdaad funest voor het samenspel en wat is het voordeel van deze manier van opnemen dan?

Er zijn een aantal voordelen (niet voor niets worden nagenoeg alle bands op die manier opgenomen):
1) je hebt geen last van overspraak op andere mics (hoogstens minimale, niet hoorbare overspraak via de hoofdtelefoon)
2) de opname tech kan zich bij de opname concerteren op 1 deel van de opname
3) wanneer 1 persoon een fout (in welke vorm dan ook) maakt, hoeft niet iedereen alles overnieuw te doen. Alleen het stukje waar de fout in zit door die ene persoon die de fout maakte
4) veel meer vrijheid en mogelijkheden met mic plaatsing (omdat slechts 1 instrument opgenomen wordt)
5) veel meer vrijheid en mogelijkheden tijdens het maken van de eindmix

Wel moet je idd ervoor oppassen dat de drive/spirit niet uit de opname verloren gaat!
En in een saxofoonkwartet kan ik me zo voorstellen dat je heel erg op elkaar "ingespeeld" moet zijn en dat loopjes van de ene sax naar de andere sax doorlopen. In dat geval is het waarschijnlijk ondoenlijk (vooral voor de eerste die wordt opgenomen) om de eigen partij volledig "in time" te kunnen spelen, zonder dat het klinisch gaat klinken.

Bij bands wordt weleens gebruik gemaakt van een "ghosttrack". Dat betekent dat eerst de drums worden opgenomen, maar om de drummer een orientatiepunt te geven, wordt deze samen met de zang opgenomen. De track waar deze zang wordt opgenomen (ghosttrack) wordt dan alleen gebruikt voor orientatie (ook bij alle instrumenten die daarna worden opgenomen) en niet voor de uiteindelijke opnamen. Aan het eind wordt de zang opnieuw opgenomen voor de uiteindelijke opnamen.

Mss zou je zo'n soort techniek ook kunnen gebruiken:
Eerst neem je op 4 sporen (elke sax apart dus) het saxofoonkwartet op om als ghost-tracks te dienen
Dan neem je elke sax nogmaals op, waarbij je de ghosttracks afspeelt, zonder de eigen partij. Dus als de bariton wordt opgenomen, speelt die mee met de ghosttracks van sopraan, alt en tenor. De ghosttrack van de bariton wordt dus niet afgespeeld. De tenor speelt mee met de ghosttracks van sopraan, alt en bariton. Misschien is het handiger om de uiteindelijke tracks te gebruiken zodra deze opgenomen zijn. Dus dan speelt de tenor bij de opname mee met ghorsttracks van sopraan en alt en de uiteindelijke track van de bariton.

Om het samenspel te verbeteren, zou je evt. gebruik kunnen maken van een click-track. Dat is een metronoom die bij de opname meeloopt. Hierdoor zijn tempowisselingen standaard niet mogelijk (of je moet de tempo wisselingen voor de clicktrack programmeren in een sequencer of zo).


Wat overigens bij harmonie orkesten e.d. vaak gedaan wordt (bijv. bij concoursen), is een XY opstelling als basis (evt. aangevuld met een AB opstellen) en daarnaast nog diverse steunmicro's bij de verschillende secties. Als je dus "live" wilt opnemen, kun je de XY opstelling van jou gebruiken en daarnaast elke sax nog met een aparte mic opnemen. Op die manier kun je de "zachtere" saxen van de XY set dus "opkrikken" met de aparte mics. Let er wel goed op dat de mics "in sync" zijn (er zouden kleine fase verschillen kunnen ontstaan, doordat de XY set verder van de saxen verwijderd is dan de aparte mics).

Persoonlijk denk ik dat je met de laatste optie XY + 4xCloseMic het beste resultaat bereikt.

Het is dat je zo ver weg woont, anders zou ik je uitnodigen in onze (hobby) studio (Z-Limburg) om samen op zoek te gaan naar de best mogelijke oplossing. Lijkt me een leuk project.
Ben benieuwd voor welke oplossing je kiest en wat het resultaat wordt.
In elk geval veel succes.

Groeten,
Roger

Offline Maaarten

  • Member
  • *
  • Posts: 2.242
    • http://www.flickr.com/photos/48214269@N08/
Re: Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« Reply #5 on: 18 May 2010, 12:15:27 »
Quote from: "Thijs Leuven"
Quote from: "Invisible"
Quote from: "Frits"
Ga eens te rade bij Rudy van Gelder.
Wie is hij dan?

Hoe kan je niet weten wie Rudy van Gelder is...  :|

Is het geen optie om alle saxen stuk voor stuk op te nemen? Mis je natuurlijk wel het samenspel.

Ik wist het ook niet, wel staat zijn naam weleens gekrast in de spiegel/uitloopvlak van mijn jazzplaten.  :-D

Van Gelder (ik heb geen verstand van opnemen) nam volgens mij los op. Ik heb een mp3 versie van johnny hartman's lush life waarop je meer stukjes sax hoort.
Toch is het dezelfde opnamen uit 1963 met dezelfde tijdsduur.

Ik vind zijn opnames erg fraai, maar met een kwartet zou ik toch in 1x opnemen.

Offline Invisible

  • Member
  • *
  • Posts: 909
  • Gender: Male
    • http://www.quatreforte.nl
Re: Hoe saxofoonkwartet opnemen?
« Reply #6 on: 18 May 2010, 15:05:47 »
X-Y opstelling in combinatie met per sax een microfoon is wel een idee om eens te proberen, als ik genoeg microfoons bij elkaar kan vinden zal ik dat eens uitproberen. Maar naast de opstelling van de microfoons, ben ik ook wel benieuwd naar een goede microfoon is voor deze doeleinden. Nu ben ik met de Rode M3 opzich wel tevreden, maar ben nog wel naar iets opzoek naar iets beters met een grotere opnamehoek, dus wellicht dat iemand nog suggesties heeft voor een goede microfoon onder de 200 euro?

Is er overigens ook literatuur aan te raden voor opnametechnieken meer gericht op saxofoons?
Sopraan: Selmer Mk.VI (1972) + Yamaha custom 4CM
Alt: Yamaha YAS-62 Purple label (~1985) + Selmer SD20
Tenor: Selmer Reference '54 (2013) + Selmer soloist + Ponzol M2 110