Author Topic: Lak. Of er lak aan hebben?  (Read 3693 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Lak. Of er lak aan hebben?
« on: 16 April 2013, 16:16:35 »
Beste Forummers,

Over de effecten op ondermeer het timbre van de saxofoon als gevolg van oppervlakte-afwerkingen, wordt heel verschillend gedacht en vaak ook met grote stelligheid gesproken of geschreven.

De matverzilverde Conn Chu Berry is nog steeds een zeer gewilde sax. En dat nieteens om het fraaie uiterlijk.
Bij hedendaagse toeters gaan die in vintage-look afwerking net zo goed over de toonbank als de goudlakkers, de zwartlakkers en de zwart-nikkelen exemplaren.
Ik ben nieuwsgierig naar hoe de forummers over de invloed op het geluid door finishing denken. En ook ben ik benieuwd naar hun mening over herlakken.
Heeft het effect? Zoja; welk en waarom? Zo niet; waarom niet?

In de Texas Tenor periode zouden er saxofonisten zijn geweest die hun tenor lieten ontlakken om hun toch al grote geluid nóg meer de ruimte te geven.
Zin of onzin?

Veel wijsheid,
Windbuil
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline Janneman

  • Als Candy Dulfer 'm zou spelen, zou 'ie twaalf weken op 1 staan.
  • Member
  • *
  • Posts: 380
  • Gender: Male
    • SaxTips
Re: Lak. Of er lak aan hebben?
« Reply #1 on: 16 April 2013, 19:49:06 »
Zie b.v. eens http://sax.mpostma.nl/NL/Fys/Materiaal.html  ::)

Volgens Adolph Sax, materiaal speelt (bijna) geen rol, vorm wel... en hierin is het mondstuk dus ook van belang.
Alto    - Yanigisawa A901 brons neck
Tenor - Yanigisawa T901
Bariton - Yanigisawa B-901

Offline DaKnoodle

  • Member
  • *
  • Posts: 108
  • Gender: Male
Re: Lak. Of er lak aan hebben?
« Reply #2 on: 17 April 2013, 07:56:47 »
Zie b.v. eens http://sax.mpostma.nl/NL/Fys/Materiaal.html  ::)

Volgens Adolph Sax, materiaal speelt (bijna) geen rol, vorm wel... en hierin is het mondstuk dus ook van belang.

hehe bekende discussie...


A: Selmer SA80II T: Santoni B: Selmer SA80II

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: Lak. Of er lak aan hebben?
« Reply #3 on: 17 April 2013, 08:52:36 »
Bij de klank van een saxofoon heb je veel invloeden, jezelf, het riet, het mondstuk, de vorm van de saxofoon, de afwerking van de saxofoon, de luchtdruk, de luchtvochtigheid, de temperatuur en de samenstelling van de lucht.

Nu is er een vuistregel over de hierarchie van deze verschillende invloeden.

Hoe dichter bij jezelf, hoe belangrijker de invloed.

Een uitzondering op deze vuistregel is;
Wanneer de afwerking van de saxofoon veel invloed tussen je oren heeft,
ontstaat er een positieve terugkoppeling resulterend in een onregelbaar systeem.
 
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: Lak. Of er lak aan hebben?
« Reply #4 on: 21 May 2013, 08:55:04 »
In topic http://www.saxforum.nl/forum/tenor-184/rsr-tenor/msg74442/#msg74442 werd met stelligheid beweerd:
 
Quote

 (.....)Nikkel afwerking schettert wat meer dan messing, een goud laagje aan de buitenkant geeft een vollere klank die beter mengt met andere instrumenten. Zilver geeft een klank die tussen Nikkel en messing in zit. Vooral het materiaal van de hals en de beker zijn belangrijk.
 Het goudlaagje dat op sommige saxofoons aan de binnenkant van de beker, meestal in combinatie met verzilverde saxofoons, versterkt het effect van het zilver aan de buitenkant.
Shofar heeft eens een opmerking gemaakt over een saxofoon met een nikkellaagje in de beker.(.....)

Waar baseert de schrijver zich op, dat galvanische afwerking invloed heeft op het geluid?

Dat de buis trilt, staat ook volgens Nederveen buiten kijf. "Dat is voelbaar en dat is meetbaar."
Nederveen zei echter ook in zijn eerder door mij aangehaalde proefschrift: "(.....) But the contribution of wall vibrations to the harmonic composition of the total of radiation sound is very small: it has been measured as well as calulated that the sound power radiated by the walls is about 40 dB (10.000 times) below that given out from the holes. (.....)" (blz .94).

De haarklovers onder ons zullen bij hun idee fixe blijven, verwacht ik.
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline Daan

  • Member
  • *
  • Posts: 2.327
  • Gender: Male
  • sopraan, alt en tenor
Re: Lak. Of er lak aan hebben?
« Reply #5 on: 21 May 2013, 09:30:04 »
In topic http://www.saxforum.nl/forum/tenor-184/rsr-tenor/msg74442/#msg74442 werd met stelligheid beweerd:
 
Quote

 (.....)Nikkel afwerking schettert wat meer dan messing, een goud laagje aan de buitenkant geeft een vollere klank die beter mengt met andere instrumenten. Zilver geeft een klank die tussen Nikkel en messing in zit. Vooral het materiaal van de hals en de beker zijn belangrijk.
 Het goudlaagje dat op sommige saxofoons aan de binnenkant van de beker, meestal in combinatie met verzilverde saxofoons, versterkt het effect van het zilver aan de buitenkant.
Shofar heeft eens een opmerking gemaakt over een saxofoon met een nikkellaagje in de beker.(.....)

Waar baseert de schrijver zich op, dat galvanische afwerking invloed heeft op het geluid?

Dat de buis trilt, staat ook volgens Nederveen buiten kijf. "Dat is voelbaar en dat is meetbaar."
Nederveen zei echter ook in zijn eerder door mij aangehaalde proefschrift: "(.....) But the contribution of wall vibrations to the harmonic composition of the total of radiation sound is very small: it has been measured as well as calulated that the sound power radiated by the walls is about 40 dB (10.000 times) below that given out from the holes. (.....)" (blz .94).

De haarklovers onder ons zullen bij hun idee fixe blijven, verwacht ik.

Ik denk eigenlijk niet dat een galvanische afwerking invloed heeft op het geluid. Het is tenslotte een laagje van een wat micrometer dik. Het blijft natuurlijk altijd iets wat tussen onze oren zitten. Wanneer die ene goede saxofonist die saxofoon met die bepaalde kleur speelt dan zullen we denken dat die waarschijnlijk zo veel beter klinkt door de saxofoon ipl de bespeler zelf... Je gaat jezelf tenslotte vergelijken? Elk materiaal heeft wel zijn eigen manier van vervormen, daar weet Windbuil ook alles van af ;) , toch denk ik niet zo zeer dat het materiaal een ander klankkleur geeft maar ook de spanning die in het metaal zit. Wanneer het materiaal volledig zou zijn uitgegloeid zou het de trillingen anders opnemen dan wanneer er spanning op zit door het vervormen/smeden. Maar dat is natuurlijk helaas niet meetbaar... Tenzij je twee toeters hebt die perfect hetzelfde zijn. Heel lastig om het allemaal met elkaar te vergelijken. Zie het maar als een rietenbinder die de riet vastklempt op bepaalde plaatsen wat veel invloed heeft op het speelgemak. Door ermee te experimenten merk jezelf daadwerkelijk de verschillen maar wanneer je het de ander zou vragen of hij/zij er verschil in hoorde dan is het antwoord altijd: nee... Dan neem ik zelf aan dat de verschillen merkbaar is door de bespeler zelf want die staat dan toch in contact met de mondstuk en de trillingen? Het kan allemaal zo ver gaan met upgraden, het is tenslotte wel een makkelijke manier. Maar om de basis vaardigheden van het saxofoon spelen onder de knie te krijgen is toch echt veel beter. Hetzelfde verhaal over het nut van zo'n mondstukplakker. Er zijn daar ook mensen bij die denken dat het juist remmend werkt tegenover je klank, ik moet er niet aan denken om nog zonder zo'n plakker te spelen... Ik speel zelf op een dure sax maar als ik nou meer tijd besteed aan het oefenen dan zou ik daar veel meer profijt van hebben dan gaan uitzoeken welke lak er beter zou passen of niet.

Ondanks dat alles vind ik het wel leuk om te lezen allemaal echter ik heb er totaal geen verstand van. Op mijn alt speel ik een zilveren hals en van de één hoor ik dat het dat juist mijn geluid warmer maakt en de ander zegt dat het juist helderder maakt, dus ze laten mij geloven dat de klankkleur die ik heb te danken aan mijn hals. Ik kan wel denken dat er eentje gelijk heeft maar het zijn toevallig beide professionele saxofonisten die al heel lang hun brood verdienen in het vak. Meestal zijn het mensen van mijn eigen niveau (amateurs) die de sound geeft aan de sax. Het is absoluut belangrijk, ben zeker een materiaalfreak, gadgetfreak of whatever, toch is het allemaal ondergeschikt aan de juiste speelhouding.
"Hij/zij die vraagt lijkt dom, hij/zij die niet vraagt blijft het."

Offline mabo1024

  • Member
  • *
  • Posts: 22
Re: Lak. Of er lak aan hebben?
« Reply #6 on: 21 May 2013, 20:16:55 »
Ik denk dat er veel tussen de oren zit.
Volgens mij maakt de speler (manier van spelen, intonatie, articulatieà, het riet en het mondstuk het grootste verschil.
Alle andere dingen zullen misschien wel een klein verschil geven, maar eerder miniem.

Een fantastische speler zal ook met "rommelmateriaal" goed klinken.

Onlangs was ik mijn rietbinder thuis vergeten, en heb het riet met een touwtje vastgebonden.
Qua klank gaf dat geen verschil, terwijl bepaalde mensen ook beweren dat rietbinders een
enorme, fantastische, en nog een hoop andere adjectieven, invloed hebben op de klank.