Author Topic: Volume van mondstukken  (Read 11433 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline johnvs

  • Member
  • *
  • Posts: 121
Volume van mondstukken
« on: 12 June 2007, 12:09:13 »
Over het volume van de verschillende mondstukken bestaan veel misverstanden. Op het gehoor lijkt het ene mondstuk meer volume te geven dan het andere.
Nu heb ik verschillende metingen gedaan en wat blijkt: het volume van de sax met verschillende mondstukken is steeds ongeveer hetzelfde.
Hoe komt het nu dat het ene mondstuk meer volume lijkt te geven dan het andere?
Dat komt door ons gehoor! Ons gehoor is niet voor alle frequenties even gevoelig. Bovendien is het zo dat hoge tonen gauwer geabsorbeerd worden dan lagere tonen, die moet je dus ook iets extra's meegeven. Dus als je een mondstuk wilt hebben dat goed gehoord wordt (meer volume lijkt te hebben)  moet je er een nemen die deze bewuste frequentiegebieden bevoordelen. Dat bevoordelen door de mondstukbouwers, gebeurd doorgaans door een baffle, verhoogde drempel, in het mondstuk aan te brengen. Als je bijvoorbeeld een metalen Lebayle met een metalen Otto Link vergelijkt (zie elders op dit forum) kun je dat goed merken.
Nadeel van het bevoordelen van de hogere frequenties is dat makkelijk een piep ontstaat: goed oefenen om dat onder de knie te krijgen!
Als je het mondstuk minder ver in de mond neemt om het piepen kwijt te raken,  demp je de hoge tonen! Weg is je "volume" voordeel.

Er is een mogelijkheid om meer volume te krijgen: harder blazen!!
Kans dat je de boel dicht blaast verminderd door een grotere tipopening en/of een harder riet.
Zo zie je maar; sommige dingen zijn heel eenvoudig.
Sopraan:Yamaha Custom 875, Sugal Dave liebman
Altsax: Mark VI, Lebayle 8 gemod. naar DG
Tenor: Guardala BN, DG Crescent Contrabas: Frans uit 1868 en van Zalinge bas Gitaar: Gibson ES335, D\'Aquisto New Yorker

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
(No subject)
« Reply #1 on: 12 June 2007, 12:41:14 »
En wat ook heel belangrijk is, is de "draagweidte" van de sax. Er zijn heel veel saxen met een klein geluid. Dat geluid kan best heel mooi zijn, maar draagt niet ver. Deze saxen, iig als het tenoren zijn, zijn met name geschikt om bv kamermuziek mee te spelen. Daar kan je elk mondstuk op zetten wat je wilt, maar dat verandert niets aan het bereik van het geluid. Dat is best moeilijk te beoordelen bij het uitzoeken van een sax, of je blaast zelf of je staat er heel dicht bij. Ik had het van de zomer, toen ik met mijn docent samen een aantal verschillende saxen bekeken heb. De laatste was een Mark 6, hij was al verkocht maar toch nog even geprobeerd. Ik hoorde dat het een sax was die ik niet zou willen, maar waarom niet? Mijn docent liet me het verschil horen tussen mijn sa8011 en deze Mark6. Mijn sax heeft een groot geluid en die mark niet. Je zou kunnen denken dat ja dat makkelijk kunt oplossen door een ander mondstuk of andere hals, maar dat is niet zo. Ook harder blazen helpt niet. Het geluid houd gewoon na een aantal meters op. Het is te hopen dat de koper van die sax daar specifiek naar zocht anders heeft hij, naar mijn idee, wel een miskoop gedaan.  ik ben zo blij met mijn docent...maar dat wisten jullie al...
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Offline the martin

  • Member
  • *
  • Posts: 3.566
    • http://www.themartinstory.net
(No subject)
« Reply #2 on: 12 June 2007, 13:10:37 »
Wat ik benoem als het geluid wil niet uit de toeter.....  8)

Kan best werken als je bijvoorbeeld versterkt speelt of zoiets, maar mijn pakkie an is het niet..

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
(No subject)
« Reply #3 on: 12 June 2007, 13:14:09 »
Ik denk het wel ja, leuk gezegd. Toch hoeft het niet nadelig te zijn. Mijn docent heeft bv 2 tenoren, 1 groot en 1 klein, beide mooie toeters, maar voor verschillend gebruik.
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Offline Jazz.jr.rob

  • Member
  • *
  • Posts: 339
    • http://www.ohnojazzband.nl
(No subject)
« Reply #4 on: 12 June 2007, 13:41:17 »
De draagweidte zit m dan in de:
hoeveelheid lucht je er doorheen blaast
bouw van het instrument
(grote van de kelk??)
???
alt: Selmer Reference 54, Mondstuk: Meyer 8 Riet: Rico Jazz Select 3S
Tenor: Conn 10M Lady face (\'39), Mondstuk: Ponzol vintage 105 Rico Jazz select 3S

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
(No subject)
« Reply #5 on: 12 June 2007, 14:09:41 »
Quote from: "Jazz.jr.rob"
De draagweidte zit m dan in de:
hoeveelheid lucht je er doorheen blaast
bouw van het instrument
(grote van de kelk??)
???


Heeft niks te maken met de hoeveelheid lucht. Ook niet met het materiaal, want dezelfde toeters kunnen een heel groot verschil laten zien.

Ik heb een akoestische gitaar waarbij hetzelfde aan de hand is. Een hele goede studie gitaar omdat hij heel mooi klinkt, maar een paar meter verderop hoor je hem niet meer. Heel geschikt om op te studeren, maar niet om mee op te treden.
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Zoot

  • Guest
(No subject)
« Reply #6 on: 12 June 2007, 14:33:03 »
Pieter pas op.......   zometeen gaat het weer over tin en lood en zink           hahhahaaa

ik zag vorige week zoiets op tv over een viool, die man zei ook zoiets van "een stradivarius vult een zaal" mooie uitspraak, grappig dat dat eigenlijk voor saxen geldt

 8) en nee, ik ga niet zeggen welke dan de stradivarius onder de saxen is......... 8)

Offline the martin

  • Member
  • *
  • Posts: 3.566
    • http://www.themartinstory.net
(No subject)
« Reply #7 on: 12 June 2007, 14:36:48 »
Quote from: "Pieter"
Heeft niks te maken met de hoeveelheid lucht. Ook niet met het materiaal, want dezelfde toeters kunnen een heel groot verschil laten zien.


Exact. Ik heb meerdere Selmers hierop mogen betrappen, terwijl ik andere Selmers van het zelfde type wel vond "dragen"...
Interessant onderwerp voor een wetenschappelijke studie...

De ergste sax die ik tot op dit moment gespeeld heb was een B&S 1000 tenor.

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
(No subject)
« Reply #8 on: 12 June 2007, 15:09:41 »
Quote from: "Zoot"
Pieter pas op.......   zometeen gaat het weer over tin en lood en zink           hahhahaaa

ik zag vorige week zoiets op tv over een viool, die man zei ook zoiets van "een stradivarius vult een zaal" mooie uitspraak, grappig dat dat eigenlijk voor saxen geldt

 8) en nee, ik ga niet zeggen welke dan de stradivarius onder de saxen is......... 8)



Wahahaenzenz...maar ik wel....Selmer....en nu maar weer wachten... :-D
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Offline Amanda

  • Member
  • *
  • Posts: 1.845
(No subject)
« Reply #9 on: 12 June 2007, 15:12:34 »
Haha, je lokt het gewoon uit :-D
Misschien een ander topic openen hierover?

Wat het volume betreft. Een mondstuk draagt er misschien niet aan bij hoeveel volume je voort kan brengen, maar wel op welke manier.
Zo kan je een schel geluid met veel volume voortbrengen met het ene mondstuk, maar met een ander mondstuk juist weer een warm geluid met hetzelfde volume.
Persoonlijk ga ik dan voor optie 2 ;)
Het magische van de muziek is, dat zij erin slaagt ons heimwee te doen krijgen naar iets dat we nooit gekend hebben

Buffet Crampon S1 sopraan - Buffet Crampon S1 alt - Sonora hobo

Offline CBone

  • Member
  • *
  • Posts: 491
    • http://www.bigbandboesten.nl
(No subject)
« Reply #10 on: 12 June 2007, 15:29:58 »
Dus naast de 'gevoels-temperatuur' hebben we nu ook het 'ervarings-geluid'.  :-D  :-D .

Dreum van morgen, herinner dich giester, maar laef vandaag

Twitter...HaRonnie

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
(No subject)
« Reply #11 on: 12 June 2007, 16:22:46 »
Quote from: "Amanda"
Haha, je lokt het gewoon uit :-D  :-D

 
Quote
Ha Pieter, ik voelde de bui na je eerste antwoord hier al aankomen, maar zoals Amanda al zei, is misschien meer iets voor een apart topic, aan jou dan maar de eer.
 

Dacht dat ik me aardig op de vlakte hield.... :-D
Ik weet niet wat ik er nog meer over zou kunnen zeggen.
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Offline johnvs

  • Member
  • *
  • Posts: 121
(No subject)
« Reply #12 on: 12 June 2007, 16:30:48 »
Het geluid heb ik gemeten met een speciaal meetapparaat.
Een sax levert maximaal ongeveer 110 dBA.
dBA betekent het aantal decibels maar dan gewogen. D.w.z. met een filter die corrigeert naar het menselijk oor.
110 dBA is overigens genoeg om blijvende gehoorschade op te lopen; dus de andere kant op toeteren maar.

Wat geldt voor de mondstukken m.b.t. de frequentie karakteristiek en de draagwijdte geldt natuurlijk ook voor de sax zelf. De ene sax zal luid klinken omdat de frequenties waar het menselijk oor het meest gevoelig voor is relatief sterk vertegenwoordigd is en omgekeerd: een sax die niet ver draagt heeft wellicht voor het oor een milde klank.
Voor een viool gaan dezelfde natuurwetten op.
Later meer, ik moet nou weg.
Sopraan:Yamaha Custom 875, Sugal Dave liebman
Altsax: Mark VI, Lebayle 8 gemod. naar DG
Tenor: Guardala BN, DG Crescent Contrabas: Frans uit 1868 en van Zalinge bas Gitaar: Gibson ES335, D\'Aquisto New Yorker

Offline SFANX

  • Member
  • *
  • Posts: 139
(No subject)
« Reply #13 on: 12 June 2007, 18:42:52 »
Ik zou graag een andere opvatting aan dit topic willen toe voegen.zelfs al lijkt het ver van het topic af te dwalen :P

nl het feit dat je mondstuk en riet allereerst afhankelijk is van de nodige kamers die daarvooraan de lucht in circulatie brengt, dus de combinatie van jou hoofd  :o en welk specifiek mondstuk dan ook.

Iedere langer spelende saxofonist/hobbyist/koperblazer/fluitenspeler weet dat je uiteindelijk zelf het geluid kan vormen :!:  naar een heel eigen geluid en zelfs voor sommigen onder ons een heel specifieke sound :? of soms zelfs pure power, dus wel samen met je mondstuk maar je bent het voornamelijk zelf hoe je klinkt :-D ) zou je dan heel andere inzichten in grafieken van combinaties van personen en mondstukken te zien krijgen. evt nog een optie om er dan ook nog meerdere saxen bij te testen.(blind)

Daarbij is John ook nog eens een keer bedrieger van zijn eigen oren ;-) ) , neem jezelf eens op en luister naar jezelf dan hoor je het heel anders dan de als tanden op je mondstuk mee trillen en je eigen hoofd een gedeelte is van de klankkast die het geluid(voor ca. 75%) produceert en vormt. Daarom hoor je het dragen van het geluid van een ook niet als jezelf speelt :lol: en heb je het moeten meten (dus terugluisteren heb je al gedaan)maar of dat nu met speciale apparatuur veel anders is dan gewoon een mp3tje

De ervaringen met een mondstuk zijn dan ook altijd heel persoonlijk, maar dragen minder aan het geluid bij dan door de meeste mensen toebedacht, een klein percentage maar t.o.v. eigen klankvorming (dwz oa.ademhaling,embrochure, flexibiliteit)

later meer......? of nog andere opvattingen hierover....Ik lees er graag andere meningen op na :-)
alt: buescher aristocrat "big B" 1945  tenor: buescher aristocrat"big B"1947  bar: dolnet(50er jaren)

Offline the martin

  • Member
  • *
  • Posts: 3.566
    • http://www.themartinstory.net
(No subject)
« Reply #14 on: 12 June 2007, 19:24:25 »
Lijkt me een volledig andere (niet oninteressante) discussie

Hij geeft aan het verschil te METEN tussen twee mondstukken.
Dat zijn dan ook de enige variabelen...

OK....
De perceptie van of een klank door komt is natuurlijk ook persoonlijk
De 1 zal meer reageren op lage en de andere op hoge tonen.

Maar om nog meer variabelen te introduceren maakt dit onderwerp er niet makkelijker op.

Wel lijkt het mij zo te zijn dat de verschillen die hij hoort, voor een andere speler precies andersom zouden kunnen zijn...
Ligt er maar net aan welk mondstuk je het beste ligt..

Ook ben ik benieuwd naar het effect op langere termijn..
Oftewel, je speelt een mondstuk voor een langere periode, en meet
en je gaat vervolgens voor een langere periode op het andere mondstuk over..

Ik de laatste situatie verwacht ik minder verschillen aangezien je lichaam zich naar JOUW toon gaat zetten, en niet naar dat van het mondstuk.