Author Topic: De Saxuele Evolutie  (Read 11551 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline johanj

  • Member
  • *
  • Posts: 348
  • Gender: Male
  • Als niemand op mij let speel ik zulke mooie noten!
    • basensax
De Saxuele Evolutie
« on: 15 February 2014, 11:56:47 »
Ik probeer op saxblog een soort schema te maken van de evolutie van de saxofoon. Op basis van zo'n schema zou je redelijk kunnen schatten uit welk jaar een sax is aan de hand van de typische applicatuur ed.

De onderstaande tabel is een eerste poging op basis van saxen uit 1898, 1908, 1923, 1961 en 1970 die ik heb gechecked.
Ik denk dat de jaartallen niet nauwkeuriger kunnen zijn dan 5 of 10 jaar.

Heeft bezitters van vintage saxen nog correcties aanvullingen?
Ik hoop dat de omschrijvingen begrijpelijk zijn en kloppend.




JaartalBeschrijving
1920Lage Bes
1960Hoge Fis
19XXHoge G
1920Gis klep zelfopenenend en in lijn met rechterhandkleppen
1920Octaafkleppen gecombineerd in één toets
1920B/C-triller klep
1940C-triller klep mechanisme indirect
1920A/Bes-triller klep
1920Lage Fis triller klep
1920hoge e-toetskoppeling voor linkerhand
1960Lage B klep aan rechter zijde
1960Lage C aandrijving aan rechter zijde
1960Lage Bes, B, C en Gis aandrijving via rechterzijde  
1960Koppeling lage Bes B en C met Gis klep
1920Koppeling lage Bes met Lage B klep
1905(Parelmoer) ingelegde toetsen
19XXGoudgelakte instrumenten
19XXIn alle kleuren gelakte instrumenten
1960Stangen voor lage Bes B C en Gis gecombineerd in gezamenlijke post
1920Koppeling rechterhand kleppen met hoge Bes klep
1920Aparte linkerhand toets voor hoge bes
1970Instelschroef voor koppeling lage Bes met Lage C
1970Instelschroeven voor koppeling rechterhand kleppen met gis
1970Instelschroeven voor koppeling linkerhand kleppen met bes
1970Instelschroef voor koppeling gis klep met bes klep
1960Demontabele kleppenbeschermers
1920vilten bumpers
1970Demontabele duimsteun
2000Dubbele armen van stang naar lage Bes en lage Cis klep
1905Rollers in toetsen lage dis en cis
1970Toongaten linkerhand en rechterhand enkele graden versprongen
1970Pinktoetsen concaaf

T: YTS61s T-deco: Coeusnon 1899. Martin Committee III
A: Keilwerth Toneking -1961; 
S: yanagisawa s900;

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #1 on: 15 February 2014, 12:34:49 »
Vóór ruwweg 1930 meen ik, zaten de lage B- en Bes-kleppen aan weerszijde van de beker. Of staat dat al in je overzicht?
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline johanj

  • Member
  • *
  • Posts: 348
  • Gender: Male
  • Als niemand op mij let speel ik zulke mooie noten!
    • basensax
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #2 on: 15 February 2014, 16:47:12 »
Ik heb een stencil van F.X. Huller uit de jaren 40 die dat ook nog heeft. Dus ik heb staan in jaren 60 lage B klep naar rechterzijde. Zijn er vroegere saxen bekend met de lage B klep al aan de rechterzijde?
T: YTS61s T-deco: Coeusnon 1899. Martin Committee III
A: Keilwerth Toneking -1961; 
S: yanagisawa s900;

Offline the martin

  • Member
  • *
  • Posts: 3.566
    • http://www.themartinstory.net
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #3 on: 15 February 2014, 17:17:41 »
Selmer Balanced action had dat al... 1936
Maar de amerikanen zijn tot in de 70-er jaren doorgegaan..

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #4 on: 15 February 2014, 18:07:26 »
Selmer Balanced action had dat al... 1936
Maar de amerikanen zijn tot in de 70-er jaren doorgegaan..

Waarmee doorgegaan? Met kleppen aan weerszijde van de beker?
Ik heb een stencil van F.X. Huller uit de jaren 40 die dat ook nog heeft. Dus ik heb staan in jaren 60 lage B klep naar rechterzijde. Zijn er vroegere saxen bekend met de lage B klep al aan de rechterzijde?

Dat klepberschermertje heeft wel veel weg van  de Buescher Aristocrat beschermertjes.
Heb je ook een foto van de andere kant?
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #5 on: 15 February 2014, 18:27:25 »
De Conn New Wonder uit 1914.
Er staat mij bij dat Adolphe sax aan het eind van zijn leven aan het experimenteren was met kleppen aan de rechterzijde, maar ik heb het citaat niet paraat.
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline Maaarten

  • Member
  • *
  • Posts: 2.242
    • http://www.flickr.com/photos/48214269@N08/
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #6 on: 15 February 2014, 19:58:34 »
lijkt me lastig zo een lijstje te maken.
verwijderbare duimsteun had de mk vi in de jaren 60 al. http://www.ebay.com/itm/Selmer-Mark-VI-Tenor-Saxophone-1968-69-Original-Lacquer-s-148596-view-pics-/321319947579?pt=LH_DefaultDomain_0&hash=item4ad0294d3b

Demontabele kleppen beschermers: De BA van 1936 had ze ook. http://www.getasax.com/images/products/museum/DSC_1136.jpg

En wie weet welke saxen het daarvoor toch al hadden. Er is veel geexperimenteerd en uitgevonden, soms ook door nogal onbekende en vergeten merken!

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #7 on: 16 February 2014, 11:55:43 »
En wie weet welke saxen het daarvoor toch al hadden. Er is veel geexperimenteerd en uitgevonden, soms ook door nogal onbekende en vergeten merken!


Het is net als met de autoindustrie, veel kleine dingen zijn in het begin uitgevonden bij kleine merken en pas later wel of niet doorgedrongen tot grotere merken.
Als je kijkt naar merken die in hun tijd voorop als bijvoorbeeld Pierret, Hammerschmidt en Couesnon kan je vrij snel een eerste lijst opzetten.

Het is wel handig in die lijst te vermelden bij welke saxofoon de verandering gezien is (merk en serienummer, eventueel patent), zodat het mogelijk is om uit te vinden wie de eerste was.

Bijvoorbeeld:

Oktaafmechaniek hals scharnierend aan onderkant:
Pierret model concerto SN4783 stencilnaam: C. Jeuffroy met een patent uit 1929.

Oktaafklepopening aan onderkant hals:
Conn: standard model 1934

Wat gelijk de vraag oproept wat je wil doen met aanpassingen als de laatste die nooit veel verder zijn gekomen.
Coesnon had bijvoorbeeld een Cis/Gis Koppel mechanisme keuzeknop en een
bariton met een krul in de andere richting (handig bij het lezen van muziek).
Toepassing van Duits zilver voor assen (Keilwerth 1950)

Het is veel werk om zo een lijst samen te stellen, maar over de jaren heen is het best te doen.
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline johanj

  • Member
  • *
  • Posts: 348
  • Gender: Male
  • Als niemand op mij let speel ik zulke mooie noten!
    • basensax
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #8 on: 16 February 2014, 13:54:54 »

Heb je ook een foto van de andere kant?


Ja, maar is het duidelijk genoeg? De andere kant is mooier. Kohlert heeft ook zulke kleppen beschermers gehad.
T: YTS61s T-deco: Coeusnon 1899. Martin Committee III
A: Keilwerth Toneking -1961; 
S: yanagisawa s900;

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #9 on: 16 February 2014, 15:04:06 »
Duidelijk genoeg. Dank Johanj.
Ik was nieuwsgierig naar de uitvoering van de hulp-Fis. Of die Buescher-like was. Dat is niet zo.
Wel zag ik dat de hoge E toets de uitvoering heeft zoals ook op de Conn aangetroffen wordt. Daarmee loopt deze bouwer vóór op Selmer.
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #10 on: 17 February 2014, 00:26:14 »
Voor de categorie rose tenor saxofoon:

Van 1970 tot en met 1972 was het mogelijk om de mark6 in verschillende kleuren te krijgen.
Een rose Selmer mark6 is tentoongesteld in het MIM in Scottsdale.
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline johanj

  • Member
  • *
  • Posts: 348
  • Gender: Male
  • Als niemand op mij let speel ik zulke mooie noten!
    • basensax
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #11 on: 17 February 2014, 16:06:49 »
De introductie van nieuwigheden varieert inderdaad nogal.

Ik denk dat er dan drie jaartallen in de tabel moeten.
1) jaar waarin het algemeen werd
2) jaar waarin het voor het eerst is gesignaleerd
3) jaar waarin het voor het laartst is gesignaleerd.

Bijvoorbeeld stemmechaniek op de hals:
1) 1920 (voornamelijk bij Conn)
2) 1920
3) 1950 (Conn 6M)


Hoe zou het zitten met rolled toneholes. Op basis van wat ik in handen heb gehad:
1) 1923 (Conn)
2) 1923
3) 1961 (Keilwerth)

Maar ze zijn vast later verdwenen.....
T: YTS61s T-deco: Coeusnon 1899. Martin Committee III
A: Keilwerth Toneking -1961; 
S: yanagisawa s900;

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #12 on: 17 February 2014, 16:39:53 »
Kohlert Sohne heeft ook r.t's.
Keilwerth soldeert een soort ronde draadjes langs de randen en noemt dat Rolled Toneholes.
Heeft King altijd (hard)gesoldeerde randen gehad? Of is die ook begonnen met getrokken randen?
Conn heeft de rolled holes in 47 verlaten.
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #13 on: 17 February 2014, 19:09:16 »
De toongaten van King geven veel discussies, vooral door de aanwezigheid van hele kleine naden gecombineerd met de afwezigheid van zichbaar soldeer.

een citaat uit 2003 van shmuelyosef

Ya know, I was looking at my bare Zeph alto again, and I think these toneholes may be oven brazed. This is a process often used in metal part manufacture, where parts will be fitted, cleaned and fluxed and a braze preform (piece of foil hard solder) will be placed in between the parts and then placed in a fixture to hold everything in place. Then it is placed in an oven in inert gas (nitrogen or argon generally) and heated to the point where the braze melts, then cooled slowly. In my experience as a toolmaker, this was the only way to get brazing/hardsoldering to look this good.
 
Hohner (Max Keilwerth) heeft getrokken en gerolde toongaten gemaakt tot ongeveer 1963.
SML heeft ze tot 1982 gemaakt en P.Mauriat maakt ze nog steeds.
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: De Saxuele Evolutie
« Reply #14 on: 18 February 2014, 07:39:18 »
Deze ochtend met een loep naar de toongaten van mijn Zephyr Bariton gekeken en inderdaad de overgang van body naar toongat is te recht om getrokken te zijn.
Op de overgang zit een kleine naad met dezelfde kleur als het toongat.
Te netjes voor soldeerwerk.
Nooit gezien en ik heb hem al een tijdje.
Altijd weet verassingen met die saxofoons.

Dat betekend ook dat de Zephyr en de Super 20 (zelfde constructie) uitgegloeid zijn.
 
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810