Author Topic: Het Grooooote Geluid  (Read 16597 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Het Grooooote Geluid
« on: 30 March 2015, 13:52:07 »
Enige decenia geleden wijdde de VPRO één of meerdere radiouitzendingen aan Het Grote Geluid.
Het ging uiteraard over tenorsaxofonisten die speelde in de traditie van de Texas-tenors. Robuuste muziek dus.
In een oude Saxophone Journal werd ooit een overzicht gegeven van de mondstukken (vooral Otto Link) waarop de mannen bliezen en hun tip-openingen. Die tip-openingen waren tot mijn verbazing zeer bescheiden: 5*, 6* een enkeling blies op 7*
Wat ik me toen afvroeg en nu nog steeds: waar haalden ze dat grote geluid vandaan? Plankdikke rieten? Of was het de opname techniek?
Wie weet daar iets van?
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #1 on: 30 March 2015, 20:58:12 »
Ik!

Het grootste geluid krijg je door de juiste blaastechniek en de JUISTE keuze van mondstuk en riet! Dat betekent een combinatie die bij jou past.
Niet door de grote van het mondstuk of de dikte van het riet.

je embouchure bepaald wat je aan mondstuk/riet kunt spelen en dat ligt binnen enige variatie, best wel vast. Je embouchure trainen naar een zwaardere combinatie is quatsch!
Simpel, hoe meer je speelt, met een kritisch oor en de juiste aanwijzingen levert je meer klankkwaliteit, ook wanneer je  het dak eraf wilt blazen. Je embouchure ontwikkeld zich dan zodanig dat al die spieren beter gaan samenwerken zodat je ook makkelijker pppppp en FFFFFF kunt spelen.
Wanneer je op een te zware combinatie gaat spelen lijkt het aanvankelijk te werken, maar geleidelijk aan verziek je je embouchure wat logischerwijs resulteert in een verlies aan blaastechniek. Omdat dat geleidelijk gaat heb je het zelf meestal niet in degaten.
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #2 on: 30 March 2015, 22:50:32 »
Pieter,
Bedankt voor uw reactie.
Nog iemand?
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline the martin

  • Member
  • *
  • Posts: 3.566
    • http://www.themartinstory.net
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #3 on: 31 March 2015, 07:45:59 »
Ik denk dat het hem ook zit in
- iemands bouw
- ademsteun
- blaastechniek
- De sound waarmee iemand is opgegroeid en heeft leren emuleren

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #4 on: 31 March 2015, 09:59:33 »
Nog wat kleine toevoegingen op wat eerder gezegd is.

De belangrijkste factor is natuurlijk de drie O's.
De texaanse tenoren hebben lang getraind om tot hun geluid te komen.
In die tijd was een groot geluid handig voor onversterkte optredens.
Normaal richt je je op het volume van de eerste alt.
Hierdoor leren tenoren om fluisterend op hun instrument te spelen.
Als mensen zich niet aan die conventie houden dan springt de tenor er opeens uit als meest luide saxofoon.

Denk bij trainen voor een zwaarder geluid aan gewichtheffen:
Je begint niet door het gewicht van het wereldrecord te pakken en daar elke dag een paar uur aan te gaan sjorren totdat je het kan tillen.
Iedereen ziet dat dat idioot is en geen resultaat zal geven.

Bij saxofoon heb je idioten die het zelfde mondstuk en riet nemen van bijvoorbeeld Arnett Cobb.
Die kon met zijn volume de ruiten laten rinkelen, maar dat kon hij niet toen hij de saxofoon pas opnam.
Het is het resultaat van veel oefenen.

De spieren waarmee je je embouchure maakt zijn klein en makkelijk verkeerd te gebruiken.
Voor de veiligheid moet je op elke set-up die je gebruikt kunnen fluisteren voordat je gaat schreeuwen.
Als je naar de gezichten van de texaanse tenoren kijkt zie je dat deze spieren een stuk forser zijn als bij normale stervelingen.
Dat is het resultaat van geleidelijke oefening.
De extreme mondstukken waren er in die tijd nog niet, die zijn langzaam ontstaan door vraag uit de markt.
Die zijn er nu wel waardoor je kan overddrijven waardoor spieren overbelast worden, of sterker maar trager,
waardoor het subtiele uit het spel verdwijnt.
Dus;

fluisteren voor je gaat schreeuwen (ook de lage Bes)
geleidelijk, niet overdrijven met de set-up
goed naar je saxofoon en je spieren luisteren

Verder valt op hoe weinig van de texanen een Selmer spelen.
Je kan met een Selmer wel ruig spelen, maar dat is niet hetzelfde als groot.
Daarbvoor heb je toeters nodig met minder tegendruk.
Denk aan de grotere bekers.

8) 8) 8)
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #5 on: 31 March 2015, 10:18:40 »
Aan allen en met dank aan drietenor:
Ditis de meest zinnige reactie tot nu toe!
Johnny Griffin, een klein opdondertje, rommelde zelf aan zijn mondstukken. En meestal zonder succes, zei hij eens in een interview.
Hans Dulfer zegt op een 11* te blazen (met de onderlip naar buiten).
Waar blazen, Rinus Groeneveld, Ruud de Vries, Boris vd Lek etc. op? Weet iemand dat?
Overigens.... de set-up die bij de één werkt hoeft nog niet bij een ander te werken.
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #6 on: 31 March 2015, 11:49:30 »
Ik denk dat de opkomst van het grote geluid ook samenhangt met de opkomst van de meer conische saxofoon.
De eerste Martin was vergelijkbaar met de mark6  qua coniciteit. De committee niet meet.

Martin, weet jij hier meer van?
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline the martin

  • Member
  • *
  • Posts: 3.566
    • http://www.themartinstory.net
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #7 on: 31 March 2015, 12:27:08 »
Ik heb nooit het "genoegen" gehad om een zaag in de verschillende modellen te zetten om die vraag te kunnen beantwoorden.

Wat wel waar is.. (althans als ik er op speel)
een Martin Handcraf heeft niet zo'n "groot" geluid als eeb Committee 3
(Met daarbij als kanttekening" Dat gold voor die ene Handcraft tenor die ik met mijn Committee 3 tenor heb mogen vergelijken.

De Committee 2 is ook weer een wezenlijk andere toeter


Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #8 on: 31 March 2015, 13:05:29 »
Het verschil tussen een C3 en een handcraft is mij ook opgevallen.
Een C3 is in ieder geval een goede honker.
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #9 on: 31 March 2015, 13:45:36 »
Het grote geluid zou dus eerder door de mensuur ontstaan dan door mondtuk/riet? E.e.a. is natuurlijk een optel som van blazer etc. etc. Lester Young speelde immers heel lichtvoetig op zijn Conn (10M?).
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline Pieter

  • Member
  • *
  • Posts: 1.575
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #10 on: 31 March 2015, 14:27:39 »
De spullen die je gebruikt blijven heel persoonlijk, maar heb je onvoldoende techniek of heb je je spullen verkeerd gekozen dan zul je nooit het onderste uit de kan halen. Je geeft het zelf al aan; een groot geluid verkrijgen met een 5* Is niet zo ongewoon. Ik speel zelf ( op alt welliswaar, maar de vergelijking blijft) een 5* STM, net zoals mijn medespelers, mijn docent, benjamin herman. En op een Mark 6. Wij ( behalve Benjamin) proberen regelmatig elkaars spullen uit. Ik maak het minste geluid ( speel vnml klassiek) mijn docent blaast ons allemaal weg ( maar dat doet hij ook met een C* en wij op onze OL) ik heb het vermoeden dat Benjamin Herman daar nog wel overheen gaat.
Wil ik meer geluid maken dan moet ik mijn techniek verbeteren, een groter mondstuk gaat alleen maar averechts werken.
Het mooiste van saxofoon spelen is de gelegenheid die je hebt gekregen om saxofoon te leren spelen.

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #11 on: 31 March 2015, 15:48:44 »
De mensuur op blaasinstrumenten (verhouding lengte en diameter) is een van de minst begrepen aspecten.
De mensuur verloopt van sopraan naar bariton van wijd naar smal.
Als het de bron van het grote geluid is, dan zou de sopraan het luidst zijn.
Dat is ie niet, hoewel een sopraan behoorlijk doordringend kan zijn.
De lengte heeft er dus ook mee te maken, maar dan zou de bariton de luidste zijn.
De tenor is echter qua luidheid het optimum tussen die twee factoren.

Als we nu uitgaan van de tenor, dan is bij de tenoren met een grotere beker de hals juist smaller dan bij tenoren met een kleine beker.
Dus is de mensuur niet constant over de hele saxofoon, anders zou een tenor met een grote beker ook een bredere nek hebben.
Dus het is niet zo eenvoudig dat het met een getal te verklaren is.

De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #12 on: 31 March 2015, 19:21:37 »
Het Big Bore model is dan meer een verkooppraatje dan dat het hout snijdt?
Ennn .... bredere nek. Het mondstuk moet er wel op passen. Dus de verwijding begint pas na het halskurk?
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap

Offline drietenor

  • met dubbele embouchure
  • Member
  • *
  • Posts: 1.793
  • anser custodis animus
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #13 on: 31 March 2015, 20:15:31 »
Ik heb nooit iets gespeeld waarop Big Bore staat, ik denk niet dat je daar gelukkig van wordt.
Maar speel heel tevreden op een tenorsaxofoon met een beker van 155 mm doorsnede (6.1 inch).
Rond de nek en hoge F is deze saxofoon smaller dan de Mark6, maar het scheelt weinig.
Het is een saxofoon die ik na een aantal instrumenten te hebben gespeeld niet meer heb weggelegd omdat de klank dicht in de buurt van mijn ideaal zit (Don Byas).
De saxofoon is gebaseerd op technologie van 1810

Offline Windbuil

  • Member
  • *
  • Posts: 1.067
  • Gender: Male
Re: Het Grooooote Geluid
« Reply #14 on: 31 March 2015, 22:51:49 »
Big Bore. Selmer schijnt zoiets op de markt te hebben gebracht. Niet als type maar wel als aanprijzing. Ik zag er ooit één in de vitrine van de Fluitstudio in Amsterdam.
De Big B van Buescher is wel een type.
De wetenschap te ontdoen van romantiek is de romantiek van de wetenschap