Schelle/blikkerige hoge tonen

[Ronald1980]

Wie kan mij adviseren over het volgende.
Sinds anderhalf ben ik nu aan het spelen op een Yamaha Yas-275
toeter (altsax). Dit is het studie model sax. Sinds het laatste
half jaar vind ik persoonlijk dat de tonen in het hoge register
nogal schel/koud klinken. Ik speel met een mondstuk Selmer C*
en van doren V16 sterkte 2 riet.

Hoe komt het dat de hogere tonen schel en blikkerig klinken ?
Is dit mogelijk als gevolg van mijn embrouchure of rietsterkte
of wellicht het type mondstuk of saxofoon

Hebben jullie dit ook en wat kan de oplossing zin ?

Groetjes,

Ronald

[stef]

Ik zou allesinds voor een sterker riet gaan, hoe slapper het riet hoe minder warm je toon is.
Voor een warmere klank moet je je embouchure zodanig zetten dat je eigenlijk in je mond een o vormt.

[Invisible]

Een Vandoren V16 riet is op zich zelf al een wat scherper riet dan bijvoorbeeld het Vandoren Traditional riet, dus in het riet kan je het één en ander nog proberen. Daarnaast is het (zoals Stef hierboven ook al suggereerd) spelen met een zwaarder riet ook bevorderlijk voor de klankkwaliteit. In het begin is een sterkte zwaarder vaak even afzien, maar doordat het meer van je embouchure vraagt zal die ook sneller groeien dan om op een lichtere sterkte te blijven hangen.

In wezen heb je nu al een goed mondstuk (zeker voor beginners) en zal ik je afraden om nu al een ander mondstuk te zoeken. Aan een zwaarder mondstuk (grotere tipopening, bijvoorbeeld een Selmer D) ben je in ieder geval zeker nog niet toe aangezien je nu nog een licht riet speelt (met een zwaarder mondstuk zou je dan een nog lichter riet moeten hebben om de zelfde weerstand te krijgen bij het blazen), daar hoef je in de regel pas naar te kijken als je een 3,5 riet met gemak blaast en daar ben je afhankelijk van hoeveel je blaast vaak wel een jaar of vijf mee bezig om op die sterkte te komen. Wel zou je op een gegeven moment andere type mondstukken uit kunnen proberen, bijvoorbeeld met een grotere kamer binnen in, om te kijken of dat voor jou een mooiere klank produceert, maar op dit moment kan je veruit het meeste nog halen uit je blaastechniek en het blazen met een zwaarder riet.

Het snelste kom je dus af van schele hoge tonen door gewoon veel te blazen en steeds naar een zwaarder riet proberen te werken, op dit moment hoef je het dus zeker niet te zoeken in een ander mondstuk of saxofoon.

[Pieter]

Behalve het feit dat bovengenoemde zaken inderdaad hun invloed hebben zul je je een aantal dingen moeten realiseren.

Yamaha's, hebben een dunnere en schellere klank dan bv een selmer. Dat is ook bij de pro saxen te horen. Dit geld eigenlijk voor alle yamaha instrumenten. (van motoren heb ik geen verstand)

Maar het allerbelangrijkste: Amateurs zullen nooit genoeg spelen om de noten aan de uiteinden van het bereik van hun instrument met kwaliteit te spelen. Dat geld ook niet alleen voor saxofoons, maar voor alle blaasinstrumenten.
Je kunt het vergelijken met zingen; wat gebeurt er wanneer je net te hoog moet zingen met de klank? Niet meer om aan te horen, toch? Dat zelfde gebeurt ook met die sax. Je strottehoofd kan die hoogte niet bereiken. Daarom wordt de meeste muziek in het normale stembereik geschreven en dat zorgt er weer voor dat de noodzaak om gedurende vele jaren veel aandacht aan hoge noten te geven ontbreekt.

Je kunt wel altijd verbeteren, zoals je met zingen je stembereik kunt vergroten kan dat ook op sax, maar wanneer je een beetje verstandig bezig bent gaat dat bij jou pas over een aantal jaar spelen. Je moet eerst allerlei andere zaken onder controle krijgen voordat je daar aan kunt beginnen. Als je dat nu zou doen ga je andere zaken, bv je embouchure ernstig forceren.

De kwaliteit van hoge noten kun je verbeteren omdat de mogelijkheid bestaat in het altissimoregister te spelen. Het feit dat die mogelijkheid bestaat maakt het studeren van hoge noten eigenlijk "makkelijk" ten opzichte van het studeren van lage noten want je kunt hooguit een halve toon onder het normale bereik komen. Dat maakt lage tonen de allermoeilijkste tonen die er op een sax zijn.

[Thijs Leuven]

Maar het allerbelangrijkste: Amateurs zullen nooit genoeg spelen om de noten aan de uiteinden van het bereik van hun instrument met kwaliteit te spelen. Dat geld ook niet alleen voor saxofoons, maar voor alle blaasinstrumenten.

Dit klopt gewoon. Aangezien je ook nog pas anderhalf jaar speelt heb je nog niet eens de tijd gehad om een écht goede klank te ontwikkelen... Oefenen oefenen oefenen en dan wordt je klank vanzelf beter.    

[Invisible]

Wat overigens een goede oefening is om over het gehele bereik de juiste stand van je embouchure aan te leren is de volgende:

Blaas een lage D zo dat deze goed klinkt, hiervoor moet je een vrij ontspannen embouchure hebben en niet knijpen met je kaak. Houd deze noot iets van twee seconden aan en ga dan terwijl je op de zelfde manier blijft blazen (dus ook je embouchure gelijk houden) naar de A (twee vingers zonder octaafklep), vervolgens na twee seconde de A ga je wederom zonder iets aan je manier van blazen te veranderen naar de middel D, dan naar twee seconden de hoge A (twee vingers met octaafklep) en dan na weer twee seconden naar de hoge D. Na twee seconden hoge D ga je weer naar beneden naar de hoge A, middel D, lage A en tenslotte weer de lage D. Door dit heel langzaam te doen kan je je er op concentreren dat je de manier van aanblazen gelijk houdt bij alle noten en voorkom je dat je bij de hoge noten te veel gaat knijpen wat de klankkwaliteit in de hoogte ook te goede komt. Als je het met steeds twee seconden aanhouden goed lukt om je embouchure constant te houden, kan je de snelheid opvoeren zodat je over een jaar (snelheid dus heeeeel langzaam opvoeren) nog maar iets van een derde van een seconde tussen de noten hebt. Doe dit elke keer voordat je gaat blazen een paar minuten en naar verloop van tijd zul je zien dat je in het hoge veel mooier en zuiverder klinkt.

[Thijs Leuven]

Je moet embouchure toch aanpassen aan hoog en laag...? Of denken we nu langs elkaar af?  :lol:

[Pieter]

Je moet embouchure toch aanpassen aan hoog en laag...? Of denken we nu langs elkaar af?  :lol:

Mijlenver!!

Je embouchure moet (in de klassieke saxofoonmuziek) overal hetzelfde zijn. Daar moet je naar streven. Verder doet je strottehoofd het werk. Je maakt gebruik van je embouchure om je stemming aan te passen maar dat heeft niets te maken met hoog of laag. Het is net zingen.

Daarom ook moet je een sax uit laten testen door iemand die beschikt over een soepel werkend strottehoofd in het hele bereik want die persoon is dan in staat om te kijken of alle tonen binnen intonatierange vallen. dat is dus meestal een pro!

De oefening door Invisible beschreven zijn prima  oefeningen. Ook Klose biedt genoeg oefenmateriaal. En zoals bij alle spieren die je wilt trainen: dagelijkse oefening, jaar in, jaar uit.....wanneer je stopt verlies je het vermogen.

[Thijs Leuven]

Je moet embouchure toch aanpassen aan hoog en laag...? Of denken we nu langs elkaar af?  :lol:

Mijlenver!!

Je embouchure moet (in de klassieke saxofoonmuziek) overal hetzelfde zijn. Daar moet je naar streven. Verder doet je strottehoofd het werk. Je maakt gebruik van je embouchure om je stemming aan te passen maar dat heeft niets te maken met hoog of laag. Het is net zingen.

Klopt inderdaad, ik had iets anders in gedachten. (stand van de mond)

[Invisible]

Je moet embouchure toch aanpassen aan hoog en laag...? Of denken we nu langs elkaar af?  :lol:

Je moet je embouchure wel wat aanpassen als je harder gaat blazen want dan gaat je toon naar beneden (probeer maar eens uit met een stemapparaat), maar dat doen de meeste mensen die al een tijdje blazen uit zich zelf al.

[Sjoerd]

Er wordt met een hoop dure termen gegooid  :wink:

Wat heel erg helpt is,zoals gezegd, een zwaarder riet! En bouw dit op, je moet je ambouchure trainen op een zwaarder riet. Koop dus niet ineens een 3.5, maar eerst eens 2 losse 2.5jes. Als je hier aan gewend bent ga je naar 3, etc. Tot je tevreden bent. Probeer het niet te forceren, hierdoor word je klank ook niet beter! Je embouchure bepaalt je grens=)

Wat mij zelf erg heeft geholpen om mijn klank te verbeteren is om veel lange (lage!) tonen zo zuiver mogelijk te blazen, en deze een 'ziel' te geven. Wat je dan doet is luisteren hoe je toon het mooiste klinkt, en maak je een gewoonte van je ambouchure en stand van het strottenhoofd. Naast 'mooi' worden je klanken ook stabieler: je traint je embouchure en ademsteun, dit helpt je in de hoogte ook! Het is misschien een beetje een onorthodoxe aanpak, maar je bent wel erg bewust met je sound bezig! Uiteraard moet je naast deze simpele oefening ook bij álles wat je speelt op je 'mooie toon' blijven letten hè!

En natuurlijk gewoon heel veel spelen!

[Maaarten]

je embouchure moet overal zoveel mogelijk hetzelfde zijn bij gewoon spelen. Het speelt uiteindelijk ook veel makkelijker zo.
Als je met lage tonen het mondstuk dieper in de mond neemt en knijpt gaan die tonen er schreeuwerig uitkomen, en aanpassen aan hoge tonen heeft ook zo zijn effecten.
En ja, ook voor toptones moet je geen bijzondere embouchure hanteren.
Het is allemaal in het begin een vergemakkelijking, eenmaal aangeleerd en als je het eigenlijk niet meer nodig hebt leer je het moeilijk af.

 Laat je keel/strottenhoofd het werk maar doen.

[wiko1948]

Ik heb vanmiddag die oefening  eens uitgeprobeerd. D - A - D (Also sprach Zarathustra...: Dee, Aaa, Dee, Fis Ffff !  :-D

[Maaarten]

Gewoon veel oefenen.
Het beste is om nu al niet te knijpen, danwel zo min mogelijk.

Ik moet zelf eerlijk bekennen dat ik dat embouchure veranderen etc. nog vaak genoeg in meer of mindere mate doe. Je leert het moeilijk af!

[Pieter]

Ik heb vanmiddag die oefening  eens uitgeprobeerd. D - A - D (Also sprach Zarathustra...: Dee, Aaa, Dee, Fis Ffff !  :-D

wat je met die  oefening doet is je strottehoofd soepel maken zodat het snel en makkelijk kan werken. Dit gebeurt dan alleen in het register waar je die oefeningen in doet.  Je beriekt daarmee dat je in een keer, gebonden van bv midden D naar lage D kunt en dat op den dur in een snel tempo. Daar zijn ze wel heel goed voor.

Om hoge noten mooi te kunnen spelen is het belangrijk dat je dat op een ontspannen manier doet. Dus vooral niet knijpen en je strottehoofd open. Om dat goed kunnen bij hoge noten moet je dus het bereik van je strottehoofd vergroten. waar je dat heelgoed mee bereikt is veel altissimo's te spelen. Dat is een techniek op zich, maar het verbetert de klankkwaliteit in deonderliggende registers en dus het normale hoge register enorm.
Met de